Zweedse folkmuziek

Het "Ierland van het Noorden"

Zweden barst van de (volks)muziek - we noemen het wel eens " Het Ierland van het Noorden".

Een paar dingen vallen direct op in de Zweedse volksmuziek. Allereerst een enorme voorliefde voor driekwartsmaten - niet dat vierkwarts niet voorkomt, maar naast de aantallen polska's, walsen en mazurka's vallen de gånglåtar en schottisches in het niet. Ook hoor je, naast vrolijke muziek, regelmatig een melancholieke ondertoon.

De viool is verreweg het meest gebruikte instrument, maar de nyckelharpa (die Jos Koning in Gott Folk! gebruikt) geldt in Zweden als nationaal erfgoed. Verder hoor je harmonika, klarinet, en uit andere genres overgewaaide instrumenten als gitaar - en accordeon en flatback-bouzouki die ook in Gott Folk! te horen zijn.

Opvallend is de instrumentale tweestemmigheid: de melodie krijgt vaak een soort schaduwstem mee. Twee violen is een geijkte combinatie, maar nyckelharpa en accordeon kunnen er ook wat van.

Nog even over de polska, de meest voorkomende melodievorm. Het Zweedse woord 'polska' betekent Pools. En dat is niet voor niets. Tussen Zweden en Polen ligt alleen een stukje Oostzee. De koningen van Zweden waren in het verleden ook koning van Polen. En omdat er altijd heel wat meer Polen dan Zweden waren is het niet verwonderlijk dat Poolse muziek in Zweden gemeengoed werd. Vanaf de 18e eeuw maakte Polen geen deel meer uit van het Zweedse koninkrijk, maar de grote variëteit aan polskor (polska's) groeide alleen maar verder!

Omdat Zweden ook een zeevarend volk is (denk maar aan de Noormannen) is er een rijke traditie aan zeemansliedjes. Ook hier is er een enorme variatie, van melancholie tot humor en shanty's. Al deze genres komen aan de orde bij een optreden van Gott Folk!